Gračanica možda nema zvučno istorijsko ime poput Gradačca ili Srebrenika, ali je bila i ostala jedan od najrazvijenijih gradova ovog kraja. Ona je taj status zvanično stekla još 1548. godine ukazom sultana Sulejmana Veličanstvenog. Nastala je kao rudarsko selo u blizini utvrđenog Soko grada i vremenom je izrasla u snažan zanatski centar sa brojnim urbanim sadržajima. Početkom 17. vijeka Gračanica postaje središte prostranog kadiluka koji obuhvata prostor današnjih gradova Srebrenika, Gradačca, Modriče, Orašja. Ekonomski, urbani i kulturni kontinuitet razvoja, grad je nastavio i za vrijeme Austrougarske. U vrijeme Jugoslavije taj razvoj je još više intenziviran i nastale su brojne tvornice, mala privatna preduzeća i stambena naselja. Imidž dinamične privredne sredine Gračanica je zadržala i danas. Šta vidjeti u Gračanici?
Sahat-kula
Sahat kula je najstariji spomenik kulture u Gračanici, ujedno jedini izvorno očuvani spomenik graditeljske baštine osmanskog razdoblja u ovome gradu. Podignuta je u drugoj polovini 17. vijeka i nalazi se u donjoj gračaničkoj čaršiji. Kula je masivnih zidova (80 cm) i visoka je 27 metara, što je čini drugom sahat kulom po visini u BiH. Sahat kula je glavni simbol Gračanice i na gradskom grbu zauzima središnje mjesto.
Konak – Vijećnica u Gračanici
Zgrada Vijećnice nalazi se u centru Gračanice. Izgrađena u pseudomaurskom stilu 1887. godine, prvobitno je bila konak, da bi četiri godine kasnije bila pretvorena u vijećnicu. Na građevini je jasno vidljiv uticaj austrougarskog perioda, a ime onog ko stoji iza njene gradnje do danas ostaje nepoznanica. Konak – Vijećnica u Gračanici je 2009. godine proglašena nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine.
Osman-kapetanova medresa
Jedna od većih medresa u Bosni i Hercegovini osnovana je 1800. godine. Za njenu gradnju zaslužan je Osman-kapetan Gradaščević, otac „Zmaja od Bosne“, koji je u to vrijeme upravljao Gradačačkom kapetanijom. Zgrada je pretrpjela temeljnu obnovu i današnji izgled je dobila 1889. godine.
Kuća Mare Popović
Ova stara kuća je sagrađena 1840. godine i nalazi se u centru grada, u mahali Varoš. Kuća je tipični predstavnik svog vremena i pripada tipu gračaničke dimalučare-čardaklije. Prema predanjima kuću je izgradio svekar Mare Popović, a ona je tu stanovala čitav svoj vijek. Kuća je kroz vrijeme mijenjala vlasnike, da bi na kraju prešla u vlasništvo opštine. Kuća Mare Popović je od 1989. godine pretvorena u etnološki muzej i nacionalni je spomenik Bosne i Hercegovine.
1 Comment